مرجع تخصصی علوم آزمایشگاهی ایران دنیای علم تشخیص پزشکی
نام اختصاری: Fe ، TIBC
شرایط نمونه گیری:
بیمار باید ۱۲ ساعت ناشتا باشد، مصرف آب مجاز است .
از مصرف داروها و مکمل های حاوی آهن ۲۴ ساعت قبل از نمونه گیری اجتناب گردد.
ملاحظات نمونه گیری:
ترجیحاً نمونه گیری قبل از ۱۲ ظهر انجام شود.به خاطر ریتم شبانه روزی بهتر است نمونه گیری صبح ناشتا انجام شود.
از سوزن شماره ۲۰ یا بزرگتر استفاده شود .
مصرف هرگونه داروی مؤثر بر نتایج آزمون را در برگه بیمار ثبت کنید.
سن و جنس بیمار را در برگه آزمایش یادداشت کنید.
موارد عدم پذیرش نمونه:
همولیز موجب رد نمونه می شود.
عدم استفاده از لوله شیشه ای اسید واش یا پلاستیکی استریل موجب رد نمونه می گردد.
شرایط نگهداری:
نمونه در دمای C◦ ۴ تا ۷ روز و در C◦۲۰- تا ۶ ماه پایدار است.
کاربردهای بالینی :
تخمین ذخیره کل آهن
غربالگری برای بیماریهای مزمن اضافه بار آهن، به خصوص هموکروماتوز ارثی
کمک به افتراق آنمی فقرآهن از آنمی بیماری های مزمن
ارزیابی سوخت و ساز آهن در مبتلایان به کمبود آهن، اضافه بار آهن یا موارد مشکوک به مسمومیت با آهن
کسب اطلاعات به منظور ارزیابی وضعیت تغذیه
مقادیر طبیعی:
آهن سرم:
مردها: ۵۰ – ۱۵۰ µg/dl
زن ها: ۳۵ – ۱۴۵ µg /dl
ظرفیت کل اتصال به آهن TIBC : 250 – 400 µg /dl
درص اشباع: %۱۴ – ۵۰
تفسیر:
در هموکروماتوز ارثی، آهن سرم معمولاً بیشتر از ۱۵۰µg/dl و درصد اشباع بیش از ۶۰٪ است. در اضافه بار آهن پیشرفته، درصد اشباع اغلب بیش از ۹۰٪ است.
- در چه مواردی نتیجه ی آزمایش افزایش می یابد :
- در چه مواردی نتیجه ی آزمایش کاهش می یابد :
عوامل مداخله گر:
افزایش دهنده ها:
انتقال خون، مصرف اخیر مواد غذایی حاوی آهن، بیماری های همولیز دهنده، دارو های افزاینده سطح آهن نظیر دکستران، استروژن ها، کلرامفنیکل، اتانل، داروهای حاوی آهن، متیل دوپا، داروهای ضد بارداری خوراکی.
کاهش دهنده ها:
دارو های کاهنده سطح آهن نظیر ACTH، کلستیر آمین،تستوسترون، کلرامفنیکل، کلسی شین، دفروکسامین، متی سیلین.
داروهای افزاینده سطح TIBC عبارتند از: فلوریدها و داروهای ضد بارداری خوراکی.
داروهای کاهنده سطح TIBC عبارتند از: ACTH و کلرامفنیکل.
توضیحات:
خونگیری باید قبل از سایر نمونه هایی که احتیاج به لوله های حاوی ضد انعقاد دارند انجام شود.
از این تست در بیماران مبتلا به بیماری های همولیتیک نمی توان استفاده نمود زیرا ممکن است به طور کاذب بالا نشان دهد.
