زمان سیلان خون کامل (BT)

نام اختصاری

Bleeding Time ، BT

سایر نام ها

زمان سیلان ، زمان خونروی Duke ؛ زمان خونریزی Ivy ؛ زمان خونروی Mielke ؛ زمان خونروی Simplate

نوع نمونه قابل اندازه گیری

ثبت زمان توقف خونروی از سوراخ پوستی

شرایط نمونه گیری

1. به بیمار توضیح دهید نیازی به ناشتایی نمی باشد.
2. به بیمار هشدار دهید که ممکن است اندکی ناراحتی به سبب جراحت پوستی ناشی از آزمایش احساس کند.

ملاحظات و روش نمونه گیری:

نمونه گیری به روش IVY:

1. پوست بخش داخلی ساعد را با الکل یا پوویدون آیوداین (بتادین) تمییز نمایید.
2. بازوبند فشار خون را بر بالای آرنج بیمار بسته و تا mmHg 40 باد کنید و در طی آزمایش در همین حد ثابت نگاه دارید.
3. سپس برش کوچکی به عمق ۱ میلی متر در پوست ایجاد کنید و زمان را ثبت نمایید.
4. خونروی ایجاد شده را هر ۳۰ ثانیه یکبار پاک نمایید.
5. هنگامی که خونروی بند آمد، زمان را مجدداً یادداشت نمایید. فاصله زمانی میان آغاز و پایان خونروی را محاسبه نمایید. به این زمان، زمان سیلان می گویند.
6. سپس بازوبند فشار خون را باز کنید و پانسمان چسبی بر دست بیمار ببندید.
7. سابقه مصرف اخیر آسپرین، ضد انعقادها، الکل و یا هرگونه داروی موثر به نتایج آزمایش را در برگه بیمار ثبت نمائید.
8.  اگر خونریزی بیش از ۱۰ دقیقه ادامه یافت، آزمایش را متوقف کنید.
9. توجه کنید این آزمایش غالباً توسط تکنسین آزمایشگاه در مدت زمان ۱۰ دقیقه انجام می پذیرد.

نمونه گیری به روش Duke:

1. در این روش از انگشت یا لاله گوش استفاده می شود.
2. ابتدا محل مورد آزمایش را با الکل تمیز می کنیم. محل مورد نظر را با یک ضربه لانست یکبار مصرف سوراخ کرده، با جریان یافتن آزادانه خون کرنومتر را به کار می اندازیم.
3. هر ۳۰ ثانیه یکبار قطره های خون را با کاغذ خشک کن تماس داده و اینکار را آنقدر ادامه می دهیم تا خون بند بیاید.
4. سپس کرنومتر را خاموش کرده، و زمان بدست آمده را گزارش می کنیم.
5. نتایج غیر طبیعی را مجدداً کنترل نمایید.
6. توجه کنید این آزمایش غالباً توسط تکنسین آزمایشگاه در مدت زمان ۳ دقیقه انجام می پذیرد.

کاربردهای بالینی

جهت بررسی عوامل  عروقی و پلاکتی هموستاز به کار می رود. این آزمون غالباً بر روی بیماران، قبل از عمل جراحی به منظور اطمینان از کارایی کافی هموستاز انجام می شود.

اطلاعات تکمیلی

BT  در بیماری فون ویلبراند و سایر اختلالات عملکردی ارثی پلاکتی و همچنین در اورمی و ماکروگلوبولینمی افزایش می‏یابد. بهرحال در مجموع آزمایش برای تشخیص یا پیشگویی خطر خونریزی مناسب و قابل اعتماد نمی‏باشد. در سال ۱۹۹۰ با انجام این آزمایش بر روی ۸۶۲ نفر از مردم عادی مشخص گردید که این آزمایش برای غربالگری قبل از عمل در بیمارانی که تاریخچه خونریزی نداشته‏اند آزمایش مفیدی نمی‏باشد.
از نظر تاریخچه در روش Duke برش بر روی لاله گوش یا نوک انگشت انجام می‏گردید که در حال حاضر انجام نمی‏شود.
در روش Ivy از کاف فشارخون در ناحیه بازو و ایجاد برش روی ساعد استفاده می‏گردد.
در روش Mielke یا BT به روش template با استفاده از یک تمپلت سعی در استاندارد نمودن اندازه و عمق برش وجود دارد.

مقادیر طبیعی

۹- ۲ دقیقه، در نوزادان کوتاهتر است (براساس Ivy method )

۳- ۱ دقیقه ( بر اساس Duke method)

تفسیر

طولانی گشتن زمان سیلان در موارد زیر مشاهده می شود

1. افراد دچار نقصان تعداد یا عملکرد پلاکتها.
2. بیماران مبتلا به انعقاد منتشر داخل عروقی (DIC) که پلاکتهای آنان مصرف شده است.
3. مبتلایان به اورمی؛ زیرا دچار نقصان تعداد و عملکرد پلاکتها می شوند.
4. افراد دچار افزایش شکنندگیی مویرگی ناشی از بیماری کلاژن عروقی، بیماری کوشینگ یا سندروم هنوخ- شون لاین (پورپورا).
5. زیاده روی در مصرف وارفارین (کومادین).
6. مصرف داروهای ضد التهاب (مانند آسپرین، ایندومتاسین).

محدودیت ها و عوامل مداخله گر

• حساسیت و اختصاصیت این آزمایش پایین است.
• شمارش پلاکت زیر ۱۰۰۰۰۰/ml، هماتوکریت پایین، مصرف آسپرین و سایر داروهای مهارکننده پلاکتی سبب افزایش  BT می‏گردند.
•  عوامل مختلفی قادرند با انجام تست تداخل نمایند که شامل ضخامت پوست، درجه حرارت بدن، خصوصیات عروق خونی، جهت ورود تیغ لانست (افقی یا عمودی) و محل شکاف می‏باشند.

افزایش دهنده ها

تمیز نمودن شدید محل جراحت ، افزایش دمای بدن ، مصرف الکل ، ضد انعقادها ، دکستران ، ایندومتاسین ، سالیسیلات ها ، استرپتوکیناز ، آلوپورپنول ، آمپی سیلین ، پنی سیلینG ، هالوتان ، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) ، اوروکیناز ، وارفارین

کاهش دهنده ها

کاهش دمای بدن ، مصرف دسموپرسین و اریتروپویتین.

موارد منع کاربرد

• افرادی که مشخص گردیده که تعداد پلاکتهای آنان پایین است.
• بیمارانی که قادر به همکاری نیستند.
• بیمارانی که نمی توان بازوبند فشار خون را روی بازویشا بست (مانند افراد دچار سلولیت)
• افرادی که سابقه ایجاد کلویید دارند ( باید به آنان گوشزد نمود که احتمال پیدایش اسکار وجود دارد).
• مبتلایان به تغییرات پوستی ناشی از سالخوردگی (مویرگهای این افراد شکننده می باشد و انقباض عروقی کافی نیست).
• بیمارانی که غده لنفی زیر بغلی آنان را برداشته اند (مانند مبتلایان به سرطان پستان). در این صورت دست همان سمت را نباید استفاده نمود.

توضیحات

• استفاده اصلی از BT بعنوان معیاری از فعالیت پلاکت است ولی به علت عدم صحت و ویژگی بطور کلی چندان مفید نیست.
• وجود تنها یک بار، B.T طولانی نمی تواند به طور قطعی وجود اختلال را ثابت نماید، زیرا ممکن است در طی آزمایش، رگ خونی بزرگتری بریده شود و زمان انعقاد را طولانی تر سازد که در این مورد علت آن نقص هموستاز نبوده بلکه به سبب آن است که قطر رگ بزرگتر ازآن می باشد که بدون اعمال فشار خونریزی بند آید.
• از عوارض بالقوه این آزمایش می توان به عفونت پوست و خونریزی شدید در محل آزمایش اشاره کرد.