مرجع تخصصی علوم آزمایشگاهی ایران دنیای علم تشخیص پزشکی
آفتاب زدگی (حساسیت به نور آفتاب) | sun poisoning
شرح بیماری
آفتاب زدگی عبارت است از واکنش به مواجهه بیش از حد با آفتاب. پوست در بخش هایی که بیشتر در معرض آفتاب است، درگیر می‌شود.
علایم شایع
- بثور قرمز پوست، گاهی همراه با تاول های کوچک، در نواحی مواجهه یافته با آفتاب.
- لکه های پوسته ریزی کننده
- تب
- خستگی یا گیجی
- قرمزی پوست
علل
- آفتاب زدگی بیشتر در فصول گرم که اشعه فرابنفش قوی‌تر است، رخ می‌دهد. مواجهه با آفتاب محرک آن است و معمولاً همراه با آفتاب سوختگی است.
- در افرادی که داروهایی مصرف می‌کنند که باعث حساسیت به نور می‌شوند (افزایش حساسیت به اشعه فرابنفش)، به ویژه محتمل است.
- شایع‌ترین داروها عبارتند از آنتی بیوتیک های تتراسایکلین، مدرهای تیازیدی، داروهای گوگرد دار و قرص های ضد بارداری خوراکی.
- داروهای موضعی و مواد شیمیایی نیز می‌توانند واکنش ایجاد کنند (فنوتیازین ها، سولفونامیدها، قطران زغال، پسورالن‌ها).
- برخی از مواد آرایشی از جمله رژ لب، عطر و صابون‌ها نیز می‌توانند یک واکنش حساس به نور ایجاد کنند.
عوامل تشدید کننده بیماری
- عفونت زمینه‌ای
- سابقه آفتاب زدگی
- اختلالات متابولیک مثل دیابت شیرین یا بیماری تیرویید
- استفاده از داروهای سرکوبگر ایمنی با داروهای ذکر شده در فهرست «علل»
- اختلالات طبی مثل لوپوس اریتماتوی دیسکویید، لوپوس اریتماتوی سیستمیک و یا پورفیری
پیشگیری
- اگر سابقه آفتاب زدگی دارید، در صورت امکان دور از آفتاب بمانید.
- در صورت مواجهه با آفتاب از لوسیون های ضد آفتاب با قدرت محافظتی ۱۵ یا بالاتر استفاده کنید و لباس های محافظ بپوشید.
عواقب مورد انتظار
در صورتی که دور از آفتاب بمانید، علایم را می‌توان با درمان کنترل کرد. بهبودی تا یک هفته طول می‌کشد.
عوارض احتمالی
عود بثور و سایر علایم در صورت مواجهه با آفتاب حتی به مدت کوتاه به ویژه در بهار و تابستان.
اصول کلی درمان
- هر گونه علت زمینه ای مثل داروها، مواد آرایشی یا اختلالات طبی را معلوم کنید. آزمون لکه نوری را می‌توان برای شناسایی علل آلرژی به نور به کار برد.
- در طول ساعات اوج اشعه فرابنفش (۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر) از آفتاب دور بمانید.
- اگر باید به در اوج آفتاق به فضای باز بروید، لباس‌های محافظ بپوشید و از کرم‌های ضد آفتاب در دسترس استفاده کنید.
داروها
- کلروکین قبل از مواجهه با آفتاب برای پیشگیری عود علایم ممکن است توصیه گردد.
- استروئیدهای التهابی ممکن است برای کاهش التهاب تجویز شوند.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری
جز برای اجتناب از مواجهه طولانی مدت با آفتاب، محدودیتی لازم نیست.
رژیم غذایی
رژیم غذایی خاصی ندارد. برای پیشگیری از دهیدراتاسیون (کم آبی)، مایعات فراوان بنوشید.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان علامت آفتاب زدگی را داشته باشید.
- اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
