تست هورمونی Free PSA
اندازه گیری میزان هورمون Free PSA سرم | پلاسما
نام اختصاری
Free PSA
سایر نام های تست هورمونی Free PSA
آنتی ژن اختصاصی پروستات توتال، آنتی ژن اختصاصی پروستات آزاد
Free PSA, Prostate Specific Antigen, Free Percentage
نوع نمونه قابل اندازه گیری
سرم یا پلاسما هپارینه
شرایط نمونه گیری برای تست هورمونی Free PSA
- نمونه ناشتا ترجیح داده میشود.
- در صورت استفاده از سنجش RIA ، بیمار نباید مواجهه اخیر با مواد رادیواکتیو داشته باشد.
- نمونه گیری حداقل ۴ هفته بعد از معاینه رکتال( DRE )و انجام بیوپسی سوزنی پیشنهاد میشود.
- ۲۴ ساعت قبل از انجام آزمایش از اعمال جنسی پرهیز گردد زیرا باعث افزایش سطح PSA میشود.
- انزال ممکن است سبب افزایش موقت و جزیی شود.
ملاحظات نمونه گیری تست هورمونی Free PSA
- با رعایت اصول نمونه گیری از بیمار، نمونه خون وریدی گرفته و آن را در ویالهای هایی با درپوش قرمز جمع آوری کنید.
- پس از نمونه گیری، محل خونگیری را از لحاظ خونریزی یا هماتوم بررسی نمایید.
- در صورت استعمال داروهای مؤثر بر نتایج آزمون ، در برگه آزمایش یادداشت نمایید.
- دانستن سن بیمار حائز اهمیت است. آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.
- از جمع آوری نمونه سرم لیز، ایکتریک و یا لیپمیک اجتناب نمایید.
- PSA آزاد را تنها می توان در عرض ۱۲ ساعت پس از انجام PSA کل اضافه کرد. نمونه باید به صورت منجمد حمل شود
موارد عدم پذیرش نمونه
همولیز شدید نمونه، ذوب و فریز مکرر نمونه.
شرایط نگهداری نمونه برای تست هورمونی Free PSA
- در ظرف ۳ ساعت پس از نمونه گیری سرم را از سلول جا نمایید و ۱ml از آنرا در ویالهای پلاستیکی مخصوص ریخته و در مجاورت یخ به بخش آنالیز هورمون انتقال دهید. ترجیحاً تا زمان آنالیز نمونه را فریز نمایید.
- پایداری نمونه در دمای اتاق ۸ ساعت، در دمای یخچال ۸ درجه سانتی گراد ۲- ۴۸ ساعت و در فریزر منفی بیست درجه سانتی گراد ۳ ماه می باشد.
کاربردهای بالینی تست هورمونی Free PSA
- غربالگری تشخیص اولیه سرطان پروستات و افتراق آن از هیپرتروفی پروستات (در صورتی که با معاینه رکتال توأم گردد، قریب به ۹۰% موارد سرطان پروستات قابل تشخیص خواهد بود).
- ارزیابی خطر ابتلا به سرطان پروستات در بیماران با PSA توتال حدواسط یا کمی افزایش یافته (ng / ml 4-10) و کمک به انتخاب مردانی که باید جهت پیگیری نمونه برداری از پروستات (بیوپسی پروستات) داشته باشند.
- ارزیابی بیماران پس از درمان.
روش مرجع
رادیو ایمیونواسی (RIA)
روش ارجح
آنزیم ایمیونواسی (EIA) الکتروکمی لومینوسانس (ECLIA)
سایر روشها
کمی لومینوسانس، ایمونوفلوئورمتریک ، IRMA
مقادیر مرجع
PSA کل ۴ ng/ml > PSA
آزاد: ۰٫۹۳۴ ng/ml >
در مردانی که غلظتهای PSA کل آنها بین ۴ ng/ml تا ۱۰ ng/ml میباشد:
نسبت :free PSA/ Total PSA (%10) 0.1 ≥ ، نشاندهنده ۴۹ تا ۶۵ درصد خطر ابتلا به سرطان پروستات (وابسته به سن)
نسبت : free PSA/ Total PSA (%25) 0.25 < ، نشاندهنده ۹ تا ۱۶ درصد خطر ابتلا به سرطان پروستات (وابسته به سن)
تفسیر تست هورمونی Free PSA
در بیماران مبتلا به آدنوکارسینوم پروستات درصد بالاتری از PSA به صورت متصل به پروتئین میباشد (بیشتر از ۹۰%). جزء باند نشده free PSA خوانده میشود در حالیکه به جزء باند شده complexed PSA گفته میشود. اندازه گیری اجزاء آزاد و باند شده ممکن است در غربالگری مردانی که یافته های دو پهلو دارند مفید باشد. هدف این گونه غربالگری عبارت است از کاهش تعداد بیوپسیهای غیر ضروری در مردانی که غلظتهای PSA توتال آنها بین ۴ng/ml تا ۱۰ ng/ml میباشد. در مواردی که PSA توتال کمتر از ۵/۲، ۳ یا ۴ است این امر فایدهای ندارد.
ادامه تفسیر اختصاصی تست هورمونی Free PSA از سایت سِوِن لَب با ما همراه باشید.
مقادیر کم F PSA ممکن است در شرایط خوشخیم همچون پروستاتیت هم دیده شود. در افراد مبتلا به کارسینوم پروستات متوسط درصد fPSA پایینتر است. به طور تیپیک نسبت fPS A به total PSA در مردان طبیعی بیشتر از ۲۵% و در مبتلایان به کارسینوم پروستات کمتر از ۲۵% است. پیشنهاد میشود مردانی که افزایش خفیف PSA توتال دارند (۴-۱۰ng/ml) و fPSA / tPSA آنها کمتر از ۲۰ تا ۳۰ درصد است باید مورد بررسی بیشتر قرار گیرند. استفاده از cut off 25% حدود ۹۸% از کارسینوم های سنین ۵۹-۵۰ سال، ۹۴% از کارسینومهای سنین ۶۹-۶۰ سال و ۹۰% از کارسینوم سنین ۷۵-۷۰ سال را ردیابی میکند .این تست برای زنان کاربرد ندارد.
عوامل مداخله گر در تست هورمونی Free PSA
- سطوح بالای PSA ممکن است در پروستاتیت و هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) و نیز با افزایش سن مردان دیده شود.
- انجام معاینه رکتال در ۴۸ ساعت اخیر (DRE) ، دستکاری پروستات توسط بیوپسی یا برداشتن پروستات، PSA را افزایش می دهد.
- دوچرخه سواری، انزال در عرض ۲۴ ساعت قبل از آزمایش و عفونت پروستات می توانند سطح PSA را افزایش دهند.
- برخی داروهای شیمی درمانی مانند سیکلوفسفامید و متوترکسات، ممکن است باعث افزایش یا کاهش سطح PSA شوند.
توضیحاتی در مورد تست هورمون Free PSA
- PSA پروتئینی است که عمدتا توسط سلول ها در پروستات تولید می شود. بیشتر PSA به داخل مایع منی رها می شود، اما مقدار کمی از آن نیز به درون جریان خون رها می گردد PSA. به دو شکل در خون موجود است: آزاد (Free) و کمپلکس (cPSA) متصل به یک پروتئین.
- free PSA/total PSA یک تست غربالگری برای طبقهبندی مردانی است که یافتههای آزمایشگاهی یا بالینی دوپهلو و مبهم داشته و ممکن است از بیوپسی پروستات سود ببرند. این گروه شامل کسانی میشود که افزایش خفیف در PSA توتال (۴-۱۰ ng/ml) داشته یا اندازه
- پروستات در سونوگرافی بزرگ شده است.
سایر توضیحات راجع به تست هورمونی Free PSA از سایت سِوِن لَب با ما همراه باشید
- این تست در کمک به تعیین لزوم انجام بیوپسی از پروستات، پایش اثربخشی درمان سرطان پروستات و تشخیص عود سرطان پروستات مفید است.
- هنگامی که مردی دارای علائم مطرح کننده سرطان پروستات مانند اشکال در ادرار کردن ، ادرار دردناک و/ یا مکرر است؛ همچنین در طول درمان سرطان پروستات و پس از آن در فواصل منظم این تست درخواست می شود.
- PSA آزاد اصولا هنگامی که یک مرد افزایش خفیف در PSA تام دارد، درخواست می شود.
- مقادیر پایین fPSA در حالات خوشخیمی همچون پروستاتیت هم دیده میشود.
- کاوشهایی برای complexed PSA هم در دسترس است که ممکن است PSA متصل شده به آلف- یک – آنتیکموترپسین یا آلفا – دو- ماکروگلوبولین را شناسایی کند.
برای تفسیر علمی، دقیق، راحت و آسان نتایج برگه ی آزمایش خود میتوانید با دانلود برنامه ی تحلیل گر هوشمند نتایج برگه ی آزمایش برروی گوشی اندرویدی خود به راحتی وارد کردن نتایج برگه ی آزمایش در برنامه، تفسیری کامل و دقیق از وضعیت سلامت خود داشته باشید.
*********************************
کافیست برروی این لینک کلیک کنید.
*********************************